ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ސްޕްރީމް ކޯޓްގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް!

އިލްތިމާސް
 

---

އަޝްހަދު ސަޢީދު، 2 އޮކްޓޯބަރ 2008

ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމު ކުރުމުގެ އެންމެ އިސްފަރާތަކީ ސުޕްރީމްކޯޓެވެ. މިއީ އިޞްލާޙު ކުރެވުނު ޤާނޫނު އަސާސީގެ 141 މާއްދާގެ (ށ)ގައި ވާގޮތެވެ. ވީމާ، ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ސްޕްރީމް ކޯޓަކީ، ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމު ކުރުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިގެން ވާ ތަނަކަށް ނުވެއްޖެނަމަ، ނުވަތަ ކުރީގައި މައުމޫނު ގެންގުޅޭ ޕަޕެޓުންގެ މަރުކަޒަކަށް އެތަން ވެއްޖެނަމަ، ގައުމުގެ ޢަދުލު އިންޞާފު ވެއްޔާ މޮޑެވި ހިނގައިދާނެއެވެ. މިގޮތުން ގައުމުގެ ޢިއްޒަތާއި ކަރާމާތް ވެއްޔާ މޮޑެވި ހިނގައިދާނެއެވެ. ގެއްލިއްޖެ އަބުރަކީ އަބުރާ ލިބޭ އެއްޗެއްކަށް ނުވާއިރު، ރާއްޖޭގެ ސްޕްރީމް ކޯޓްގެ ދައުރު އެންމެ އެދެވޭގޮތުގައި ގާއިމު ނުކުރެވިއްޖެނަމަ، ގައުމު ވަދެގެން ދަނީ ޖަހާލަތުގެ އަދިރި ވަޅުގަނޑަކަށެވެ. މީގެ އަސަރު ޒަމާން ތަކަކަށް ދެމިގެންދާނެވެ. ކޮންމެއަކަސް، ސްޕްރީމް ކޯޓަށް މިއަދު ވަނީ ވަރަށް ވަރުގަދަ އިމްތިހާނެއް ކުރިމަތިވެފައެވެ. އާދެ، ދިގު 30 އަހަރަށް ވެރިކަން ކުރި މއ. ކިނބިގަސްދޮށުގެ މައުމޫނު ޢަބުދުލް ޤައްޔޫމަށް އިތުރު ރިއާސީ ދައުރަކަށް ކުރިމަތި ނުލެވޭނެކަމަށް ސާބިތު ކުރުމަށް މައްސަލައެއް ހުށަހެޅިފައެވެ. މިއީ ސްޕްރީމްކޯޓަށް ހުށަހެޅެވުނު ވަރަށް ވަރުގަދަ އިމްތިޙާނެކެވެ.

ޙަޤީޤަތުގައި މިއީ ބަޙުސެއް ކުރުމުގެ ބޭނުމެއް އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އެއްވެސް ޝައްކެއްނެތެވެ. ޤާނޫނު އަސާސީގެ 107 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)ގައި ވާގޮތުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަޤާމަށް އިންތިޚާބުކުރެވޭ އެއްވެސް މީހަކަށް ވިދިވިދިގެން ނުވަތަ އެހެން ގޮތަކަށްވެސް ދެ ދައުރަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގެ މަޤާމެއް ނުފުރޭނެއެވެ. ވީމާ، މއ. ކިނބިގަސްދޮށުގެ މައުމޫނު ޢަބުދުލް ޤައްޔޫމު ކިޔާ މީހާ، "އެއްވެސް މީހަކަށް" ޤާނޫނުގައި މިއޮތް އޮތުމުން އިސްތާނު ކުރެވޭ ސަބަބު ނޭގި އޮޅިއްޖެއެވެ. އޭނާ ކުރިމަތި ލެވޭނެކަމަށް އޭނާއާއި އޭނާގެ ފަރާތުން ވާހަކަ ދައްކާ މީހުން އެދައްކާ ވާހަކައަކީ އެއްވެސް އަސާސެއް އޭގައި ވާ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އޭގެ މިސާލަކީ، 1980 ވަނަ އަހަރުގެ އެޕްރީލް މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސްގެ ޚާއްޞަ ޖަލްސާއެއްގައި މައުމޫނު ޢަބުދުލް ޤައްޔޫމު ދެއްކެވި ވާހަކަ ނުދައްކާކަމަށް އިންކާރު ކުރެއްވި ކުރެއްވުން ކަހަލަ ކަމެކެވެ. މިވާހަކައަކީވެސް މުޅި ގައުމާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކުރިމަތީގައި ދެއްކެވި ވާހަކައެކެވެ. ނަމަވެސް، އެވާހަކަ ދެއްކިކަމަށްވެސް މައުމޫނު އެކުރައްވަނީ އިންކާރެވެ. އެއްވެސް ޝައްކެނެތެވެ. މައުމޫނުގެ މި ދޮގަކީ، އިންސާނީ ޙަޔާތް ފެށިގެން އައިސް މިއަދާއި ހަމައަށް ހެދުނު އެންމެ އާރުލާ ދޮގުކަމުގައި ވާނެއެވެ. އެހެނީ، އެވާހަކައަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހާއި އަދި ރައްޔިތުންގެ އެންމެންގެ ކުރިމަތީގައި ހާމަކަން ބޮޑުކޮށް ދެއްކި ވާހަކައެކެވެ. މިފަދަ ދޮގު ހަދާ އިންސާނަކު އިސްލާމީ ދައުލަތެއްގެ އެންމެ އިސް މަޤާމަށް އިންތިޚާބު ކުރަން ހޭބޯ ވައްޓާލާ މަސައްކަތް ކުރާ މީހުންގެ ޖާހިލުކަމުގެ ބޮޑުކަމާއެވެ. އެއީ، ވަލުޖަނަވާރުންނަށް ވުރެން ޚަޞީލަތް ގޯސް ބަޔެކެވެ. ދިވެހި ތާރީޚާއިސަޤާފަތައް ޚިދުމަތް ކުރާ ގައުމީ މަޖިލީސް އިން ލިޔެ ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ "ގޯދީރާޖާ" ގެ ނާކާމިޔާބު ބަޣާވާތް ނުވަތަ ވެލާނާގޭމުޙައްމަދު ދީދީ ޕިޗޯރީން ގެންނެވުން، މި ނަމުގައި ވާފޮތުގެ 30 ވަނަ ސަފުޙާއާއި 31 ވަނަ ޞަފުޙާގައި މިވާހަކަ ސާފު ސާދާކޮށް ލިޔެފައި އެވަނީއެވެ. އޭގައި ވާ ޢިބާރާތަކީ، "އެރޭ މިތަނަށް ހުވާކުރަން އައިއިރު އަޅުގަނޑުގެ ވަރަށް އެކުވެރި ވަރަށް ގާތް ހައެއްކަ ބޭފުޅުން އަތްޕުޅުގައި ހަތިޔާރުވެސް ހުންނާނެ، އެހެން ވީމާ އޭރުގެ ގޮތުން ބަލާއިރު އެރޭ އެކުރެވުނީ ޣައިރު ޤާނޫނީ ކަމަކަށްވެސް ވެދާނެ. އޭރު އަދި އަޅުގަނޑު ރައީސުކަމާއި ޙަވާލެއްނުވަން، އެހެން ނަމަވެސް އަޅުގަނޑުގެ އަތުގައި ހަތިޔާރު ހުރި. އަދި އަޅުގަނޑު މިދެންނެވި މީހުންގެ އަތުގައިވެސް ހަތިޔާރު ހުރި." މިހާ ސާފުކޮށް ދެއްކި ވާހަކަ އަކާއި ފާޅުގައި އިންކާރުކުރާ މީހަކަށް އިންސާނެއްގެ ދަރަޖަދީ އޭނާ ގައުމުގެ ވަލީއުލްއަމުރުގެ މަޤާމަށް ގެންދަން މަސައްކަތްކުރާނީ އިންސާނުންގެ ލޭ ބޯން ޖެހިލުމެއް ނުވާނެ މުނާފިޤުންތަކެކެވެ.

އަޅުގަނޑުގެ ގަލަމް ނެގީއަކީ ދުނިޔޭގެ ހެދުނުހައި ދޮގުތަކުގެ ތެރެއިން މައުމޫނުގެ ދޮގަށް ވަނަ ދިނުމަކަށް ނޫނެވެ. އާދެ، ރާއްޖޭގެ ސްޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހެޅިފައިވާ އިމްތިހާނާއި ބެހޭގޮތުން އެއްޗެއް ބުނެލުމަށެވެ. ސްޕްރީމް ކޯޓްގެ ފަނޑިޔާރުންނަކީ ކޮބައިކަން ދިވެހި ސޮސައިޓީއަށް ވަރަށް ރަނގަޅަށް އެނގެއެވެ. ނަމަވެސް، ދިވެހިންގެ ސުވާލަކީ އެމީހުންނާއި އަލަށް މި ޙާލުކުރެވުނު ޒިއްމާއަށް އިޚްލާޞްތެރިވާނީ ކިހާވަރަކަށް ބާވައެވެ.

އެންމެ ފުރަތަމަ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ ޚާއްޞަ މަޖިލީސް އެއްކުރެއްވީ ކީއްކުރަންތޯ ބަލާލަމާތޯއެވެ. އެ މަޖިލީހަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ފޮނުއްވި ސިޓީގައި ބަޔާންވެގެންވާގޮތުން ރާއްޖޭގެ ޤާނޫނު އަސާސީ އިޞްލާޙުކުރުމަށެވެ. އެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދެއް އެތަކެއް މަސްދުވަހުން ތައްޔާރުކުރެއްވާ ފޮތެއްގެ ޞިފައިގައި ނެރެ ޝާޢިއު ކުރެއްވި އިރު އެޖެންޑާކުރެވިފައިވަނީ އެންމެ އައިޓަމެކެވެ. އެއީ، ޤާނޫނު އަސާސީ އިޞްލާޙުކުރުމެވެ. ވީމާ، އެ މަޖިލީހުން ކުރެއްވި މަސައްކަތަކީ، 1998ގައި ތަޞްދީޤުކޮށް ހިންގަންފެށުނު ޤާނޫނު އަސާސީ އިޞްލާޙުކުރުމެވެ.  ވީމާ، ރައްޔިތުންގެ ޚާއްޞަ މަޖިލީހުން ކުރެއްވި މަސައްކަތް ވަރަށް ސާފުކޮށް މިއެގެނީއެވެ. ވީމާ، މި ޤާނޫނު އަސާސީއޭ ބުނާ ބަހުގެ މާނައަކީ 1998 ގައި ތަޞްދީޤްކުރެވުނު ޤާނޫނު އަސާސީއެވެ. އެހެން ޢިބާރާތަކުން ބުނާނަމަ، ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނު އަސާސީއެވެ.  

އެން ބަލާލަންޖެހެނީ ޤާނޫނުގައި ރިޔާސީ ޓާމު ކަޑައެޅުމުގެ މަތްލަބަކީ ކޮބައިތޯއެވެ. އެއީ، ދިގު މުއްދަތަކަށް އެކަކު ވެރިކަމުގައި ހުރުމުގެ ދޮރު ބަންދުކުރުމެވެ. ނަމަވެސް، މިގޮތައް ޤާނޫނުގައި ލިޔެގެންތިބެ 30 އަހަރަށް ވެރިކަން ކޮށްފައި ވާ މީހަކަށް ގައުމުގެ ރިއާސަތައް ކުރިމަތިލުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބުމަކީ، އެއީ، ޤާނޫނުގެ ޙުރުމަތް ކަޑާލުމެވެ. ޤާނޫގައި ރިޔާސީ ޓާމު ލިޔުމުގެ މަތްލަބާއި ރޫޙާޢި ޚިލާފުކަމެކެވެ.

ރައްޔިތުންގެ ޚާއްޞަ މަޖިލީހުގައި މައުމޫނުގެ 29 ފަހުލަވާނުން ތިބެގެން މައުމޫނު ބޭނުންވާގޮތައް އިންތިޤާލީ ކަންތައްތަކާއި ބެހޭ ބާބު ތައްޔާރުކުރުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ހުރިހާ ކަންތައްތައް މިދަނީ މައުމޫނު ބޭނުންވާގޮތަށެވެ. އެލެކްޝަން ކޮމިޝަނެވެ. ޖުޑިޝްލަ ސާރވިސަސް ކޮމިޝަނެވެ އަދި ސުޕްރީމް ކޯޓެވެ. އާދެ، މައުމޫނު ބޭނުންވާ ފަނޑިޔާރުން ވަނީ ސްޕްރީމްކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައެވެ. ވީމާ، މިއަދުގެ ސުވާލަކީ ޤާނޫނު އަސާސީގައި ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެގެން ވާގޮތާއި ޚިލާފަށް މައުމޫނު އެދޭގޮތައް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ނިޔާ އިއްވާދީފާނެ ބާވައެވެ. އެފަދަ ގޮތަކަށް ދިމާވެއްޖެނަމަ، ދެކަމެއްގެ ހިތި އަސަރުތަކެއް ފެނިގެންދާނެއެވެ. އެއްކަމަކީ، ސްޕްރީމް ކޯޓްގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނީ ޙަޔާތައް އެބޭފުޅުން ޖެހޭނީ އަބަދަށްޓަކައި އަލްވަދާޢްކިޔާށެވެ. ހަމަ އެއާއެކު ގައުމު ވަރަށް ބޮޑު ހަމަ ނުޖެހުމެއްގެ މައްޗަށް ވެއްޓިގެންދާނެވެ. މިކަމުގެ ޒިއްމާ އުފުލަންޖެހޭނީ ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ސްޕްރީމްކޯޓުގެ މިހާރުގެ ފަނޑިޔާރުންނެވެ. މިއީ، ދިވެހިން ދުވަހަކުވެސް މަޢާފު ކުރާނެ ކުށެއްނޫނެވެ.